Yirmi Birinci Yüzyılın Tüm Dünyayı Etkileyen En Kanlı Savaşları

Ancak 11 Eylül saldırıları ve ABD’nin terörle mücadelesi bu tezin sorgulanmasına neden oldu. Geçen yüzyılın en ölümcül savaşlarını listeledik?

İkinci Kongo Savaşı, Ruanda soykırımı ve Zaire liderinin devrilmesi sonucu başladı. 1997 yılında Laurent Kabila, Zaire’nin adını Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak değiştirdi. Ancak kendisini iktidara getiren güçlerle çatıştı ve ülkenin doğusu savaş alanına döndü. Dokuz ülkenin orduları ve milisleri bölgeyi harabeye çevirdi. Angola, Namibya, Çad, Sudan ve Zimbabwe, Kabila’nın Kongo hükümet güçlerini desteklerken, Burundi, Ruanda ve Uganda’dan gelen birlikler Kabila’ya karşı çıkan isyancıları destekledi. Kitlesel tecavüzler, yağmalamalar yaşandı, kaynaklardan mahrum kalan halk zor durumda kaldı. Çoğunluğu sivil olmak üzere yaklaşık üç milyon insan çatışmalarda; Hastalık veya yetersiz beslenme sonucu öldü.

Arap Baharı Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki otoriter rejimleri devirdi. Suriye’deki ayaklanma IŞİD gibi militan grupların yayılmasına ve iç savaşa yol açtı. Savaş, Suriye’nin büyük bir bölümünü harap etti ve yüzbinlerce insanı öldürdü. Darfur Çatışması, Sudan’ın Darfur bölgesinde bir etnik temizlik ve terör kampanyasıyla sonuçlandı ve yüzbinlerce kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden edilmesine yol açtı. Irak Savaşı, ABD’nin Saddam Hüseyin rejimini devirmeye yönelik bir girişimiydi ancak bu mezhepsel şiddetin artmasına ve IŞİD’in ortaya çıkmasına yol açtı. Bu çatışmalar yüzbinlerce sivilin ölümü ve milyonlarca insanın yerinden edilmesiyle sonuçlandı.

ABD, 11 Eylül 2001’den sonra Taliban kontrolündeki Afganistan’a hava saldırıları düzenledi. Taliban, El Kaide’ye sığınak sağladığı için hedef alındı. 2001 yılında Taliban iktidardan uzaklaştırıldı ancak Afgan ve Pakistan Talibanı sınır bölgelerinde güç kazandı. Taliban, Irak’ta isyancıların taktiklerini benimseyerek askeri ve sivil hedeflere saldırdı ve faaliyetlerini haşhaş ekimini artırarak finanse etti. 2001-2016 yılları arasında 30.000 Afgan askeri ve polisi, 31.000 sivil ve 3.500’den fazla NATO askeri hayatını kaybetti. Ayrıca Pakistan Talibanı tarafından otuz bin Pakistan hükümet gücü ve sivili öldürüldü.

Boko Haram, Nijerya’da İslam hukukunu uygulamak amacıyla 2002 yılında kuruldu. 2009’da polis gruba baskın düzenledi ve yedi yüzden fazla üyesi öldürüldü. 2010’dan bu yana suikast ve saldırılar gerçekleştiriyordu. 2014’te 300 kız öğrenciyi kaçırdı. Küme, 2016’ya kadar kontrol ettiği alanı genişletti. En az 11.000 sivil öldürüldü, 2 milyondan fazla insan kaçmak zorunda kaldı.

Yemen İç Savaşı, Arap Baharı ve Ali Abdullah Salih hükümetini deviren ayaklanmayla başladı. Hükümet güçleri ile muhalifler arasında çatışma çıktı ve Salih’in yerine Abd Rabbuh Mansur Haydi getirildi. 2014’te Husi isyancıları Sanaa’yı işgal etti ve Hadi ülkeden kaçtı. Savaşta 375 binden fazla insan öldü, 3 milyondan fazla Yemenli göçe zorlandı.

Rusya-Ukrayna Savaşı, 2014 yılında Viktor Yanukoviç’in görevden alınmasıyla başladı. Rus birlikleri Kırım’ı işgal etti; Donetsk ve Luhansk bölgelerini ele geçirdi. 2015 yılında ateşkes imzalandı ancak çatışmalar devam etti ve 14 binden fazla kişi hayatını kaybetti. 24 Şubat 2022’de Rusya, Ukrayna’ya yönelik geniş çaplı bir işgal başlattı. Her ne kadar Rus kuvvetleri çatışmanın ilk günlerinde önemli kazanımlar elde etse de, Ukraynalı savunmacılar Kiev’i ve diğer büyük şehirleri ele geçirme girişimlerini püskürttüler ve kısa süre sonra Rus mevzilerine saldırılar başlattılar.

Çatışmalarda yaklaşık 100.000 Ukraynalı asker öldürüldü. Ukrayna nüfusunun üçte birinden fazlası çatışmalar nedeniyle göç etmek zorunda kaldı. Rusya ayrıca işgal altındaki topraklarda etnik saflık kampanyası yürüttü ve yaklaşık 1,6 milyon Ukrayna vatandaşı zorla Rusya topraklarına nakledildi. Putin, Ukrayna’nın fethini birkaç gün içinde tamamlamayı umuyordu, ancak bir yıl süren kanlı çatışmalardan sonra tahminen 200.000 Rus askeri öldürüldü ve Rusya’nın konvansiyonel askeri kapasitesi önemli ölçüde zayıfladı.